Özet

Giriş: Eski bir antibiyotik olan fosfomisin, dirençli enfeksiyonlarda intravenöz formülasyonunun (fosfomisin sodyum) kullanılmasıyla tekrar ön plana çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı Enterobacterales kan dolaşımı izolatlarında karbapenem direncini belirlemek ve karbapenem dirençli Enterobacterales (KDE) suşlarında karbapenem türleri ve fosfomisin direnç genlerinin sıklığını araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Enterobacterales kan dolaşımı izolatları, 2017-2019 yılları arasında 18 yaş ve üzeri karaciğer nakli hastalarında değerlendirildi. Bu izolatlardan herhangi bir karbapenem antibiyotiğe dirençli olanlar tespit edilerek çalışmaya alındı. Karbapenem duyarlılığı E-test, fosfomisin duyarlılığı agar dilüsyon yöntemleri ile test edildi ve European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing kriterlerine göre değerlendirildi. OXA-48, NDM, KPC, VIM, IMP tipi karbapenemazlar ile fosA, fosA3, fosC2 dirençli genlerin sıklığı polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) yöntemi kullanılarak araştırıldı.
Bulgular: Enterobacterales kan dolaşımı enfeksiyonlarından toplam 115 izolat incelenerek herhangi bir karbapenem antibiyotiğe dirençli olan 34 (%29,3) izolat tespit edildi. Bu 34 izolatın %61,8’i karbapenemaz üretti ve OXA-48 en yaygın karbapenemaz tipiydi. İzolatların %41,2’si Escherichia coli ve %58,8’i Klebsiella pneumoniae idi. Izolatlarda fosfomisin direnç oranı %73,5 idi. FosA geni %5,9 olarak bulundu. Ancak hiçbir izolatta fosA3 ve fosC2 genleri yoktu. Karbapenem dirençli Enterobacterales izolatlarında fosA+OXA-48 ve fosA+NDM genleri tespit edildi.
Sonuç: Türkiye’de karaciğer nakli yapılan hastaların kan kültürü izolatlarında fosfomisin direnç genlerinin araştırıldığı ilk çalışmadır. Yüksek fosfomisin direncine rağmen sadece iki tane pozitif direnç geni saptanması, diğer direnç mekanizmalarına bağlı olarak fosfomisin direnci olabileceğini ortaya koymaktadır.