Özet

Giriş: Ayaktan parenteral antimikrobiyal tedavi (APAT) Türkiye’de ve diğer gelişmekte olan ülkelerde çok yaygın değildir ve yaygınlığı tatmin edici bir oranda artmamaktadır. Ayaktan parenteral antimikrobiyal tedavi biriminin direk ve indirek maliyet analizini Türk sağlık sistemi perspektifinden gerçek hayat verileriyle değerlendirmeyi amaçladık. Ayrıca APAT ünitesinin klinik etkinliğinin, güvenliğinin araştırılması ve pandemi öncesi-pandemi dönemlerinin karşılaştırılması amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Ocak 2019-Şubat 2021 tarihleri arasında APAT birimine başvuran hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastaların tıbbi kayıtları hastanenin elektronik veri tabanından elde edildi. Ayaktan parenteral antimikrobiyal tedavi biriminin direk ve indirek maliyet analizi için gerçek hayat verileri kullanıldı. Maliyet analizi için kullanılan veriler hastalarla yüz yüze görüşülerek elde edildi.
Bulgular: Ocak 2019-Şubat 2021 tarihleri arasında toplam 307 hasta çalışmaya dahil edildi. Ayaktan parenteral antimikrobiyal tedavi ünitesi sayesinde 25 aylık süreçte 3040 yatak günü tasarrufu sağlandı. Ayaktan parenteral antimikrobiyal tedavi ünitesine başvuran hastalarda tedavi sonu başarı oranı %92,2 olarak tespit edildi. Yirmi sekiz gün içinde aynı nedenle tekrar başvuran hastalarda, üriner sistem enfeksiyonu varlığı, en az bir komorbidite varlığı ve immünsupresif tedavi alma durumu anlamlı olarak yüksek bulundu. Ayaktan parenteral antimikrobiyal tedavi ünitesinin maliyetinin, bu hastaların yatarak tedavi görmelerine durumuna göre yaklaşık %50 daha az olduğu tespit edildi.
Sonuç: Sonuç olarak, APAT biriminin Türk ulusal sağlık sistemi bağlamında etkili, güvenli ve maliyet etkin olduğu tespit edilmiştir.